2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’da (OVP) atılacak adımlar tek tek sıralandı. Bu kapsamda bilhassa kamu tasarrufuna yönelik adımlar ve tüketim hayatını etkileyen kıymetli ayrıntılar dikkat çekti. İşte o ayrıntılar…
FİNANSAL SİSTEMDE NELER PLANLANDI
OVP’de finansal istikrar başlığı altında izlenecek siyaset ve önlemler sıralandı. Buna nazaran, makroihtiyati tedbirlerde sadeleşmenin sağlanması ve rezervlerin güçlendirilmesine paralel formda Türk Lirası mevduata geçişlerin hızlanmasıyla birlikte, KKM’nin mevduatlar içindeki yükünün azalacağını belirtildi.
YASTIK altındaki altınların iktisada kazandırılması için geliştirilen Fiziki Tasarruf Sistemi (FATSİ) uygulaması yaygınlaştırılacak.
SERMAYE piyasalarında finansal eser ve hizmet çeşitliliği geliştirilecek ve küçük yatırımcı hakları gözetilerek yatırımcı tabanı genişletilecek. Sermaye piyasalarının sunduğu imkânlardan şirketlerin hayat döngülerinin her etabında daha fazla yararlanması temin edilecek ve halka arzların artırılması için gerekli adımlar atılacak.
FİYAT İSTİKRARI İÇİN ADIMLAR
OVP’nin fiyat istikrarı başlığı altındaki önlemlerine nazaran enflasyonla gayrette tüm siyaset araçlarını aktif bir biçimde kullanırken, maliye ve gelirler siyasetlerinin para siyaseti ile eşgüdümü sağlanacak.
DALGALI rejimi sürdürülecek, finansal istikrarın fiyat istikrarını gözetecek biçimde ekonomiyi desteklemesi sağlanacak. Mali disiplin gözetilerek, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak biçimde belirlenecek.
KİRA ve konut fiyatlarındaki gelişmeler de göz önünde bulundurarak, salgın periyodunda daralan konut arzı süratle artırılacak, sarsıntının oluşturduğu konut stokundaki kayıpların telafisine yönelik yeni toplumsal konut projeleri geliştirilecek ve dar gelirli vatandaşların konuta erişim imkânı artırılacak. Kamunun uygun şartlarda sağladığı konut kredileri birinci sefer konut edinimini destekleyecek, dar ve orta gelirli vatandaşlar için muhakkak standartlarda ve uygun fiyat aralığında olacak biçimde yeni başlayan projelere tesis edilecek. Bu düzenleme için gelecek yıl birinci çeyrekte karar alınacağı belirtildi.
VERGİDE ADALET İÇİN PLANLAR
YAPISAL ıslahatlar içinde iş dünyasının sıklıkla lisana getirdiği vergilemede adalet ve aktifliğin sağlanması ismine neler yapılacağı da sıralandı. Gelir, kurumlar, katma bedel vergileri kanunları ile vergi tarz kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık unsurları temelinde, vergi tabanının genişletilmesi ve istekli ahengin artırılması, sade ve kolay uygulanabilir bir yapı oluşturulması hedefiyle güncellenmesi tarafında düzenlemeler hayata geçirilecek.
ORTA vadede direkt vergilerin hissesi artırılacak. Bu adım için gelecek yılın üçüncü çeyreği işaret edilirken, düzenlemeler için yasa çıkarılacağı da OVP’de yer aldı.
VERGİ harcamaları gözden geçirilerek aktif olmayan istisna, muafiyet ve indirimler kaldırılacak.
İKİNCİ BASAMAK EMEKLİLİK
OVP’de fiyat istikrarı ve finansal istikrar başlığı altında yer alan yapılan ıslahatlar ortasında ikinci basamak emeklilik sistemi de bulunuyor. Daha evvel de birçok defa yapısal ıslahatlar ortasında sayılan düzenleme için 2024 yılının dördüncü çeyreği işaret edildi.
2024’TE 11 TRİLYONLUK BÜTÇE
ORTA Vadeli Program’la (OVP) 2024 yılı bütçesinin temel büyüklükleri de belirli oldu. Buna nazaran 2024’te harcamalar 11 trilyon 89 milyar lira, gelirler 8.4 trilyon lira olacak. Gelecek yıl bütçe açığının 2.6 trilyon lira olması bekleniyor. Vergi gelirleri de bu yıl sonunda 4.3 trilyon lira, gelecek yıl ise 7.4 trilyon lira olarak öngörüldü.
BÜTÇE AÇIĞI BU YIL 1.6 TRİLYON
OVP’ye nazaran, bu yıl bütçe masrafları 6 trilyon 562 milyar lira olacak. Faiz masrafları 646 milyar, faiz dışı harcamalar ise 5 trilyon 916 milyar lira iddia edildi. Vergi gelirlerinin bu yıl 4 trilyon 270 milyar lira seviyesinde olacağı da tekrar OVP’de yer aldı. 2024’te bütçe masraflarının 11 trilyon 89 milyar lira olacağı, faiz hariç harcamaların 9 trilyon 835 milyar lira, faiz harcamalarının ise 1 trilyon 254 milyar lira olacağı öngörüldü. Vergi gelirleri gelecek yıl 7 trilyon 407 milyar lira olarak kestirim edilirken, bütçe açığının da 2 trilyon 651 milyar lira olacağı varsayım edildi.
EN YÜKSEK BÜTÇE HAZİNE’YE
OVP’de kamu kuruluşlarına verilen ödenekler de yer aldı. Genel bütçe kapsamındaki kuruluşlara 10 trilyon 205 milyar liralık ödenek verilirken başka kuruluşların bütçeden hissesi şöyle belirlendi:
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI: 4.2 trilyon lira
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI: 1 trilyon 90 milyar lira
SAĞLIK BAKANLIĞI: 730 milyar lira
AFAD:671.3 milyar lira
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI: 440.5 milyar lira
CUMHURBAŞKANLIĞI: 12.3 milyar lira
EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ: 305.5 milyar lira
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI: 91.8 milyar lira
ÖZEL BÜTÇELİ KURULUŞLARA AYRILAN TOPLAM BÜTÇE: 865.5 milyar lira
(Bunun içinde en yüksek hisse 267 milyar lira ile Karayolları Genel Müdürlüğü’nün oldu.)