HAZİRAN ayındaki fiyat artışlarıyla birlikte yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik ÖTV matrah limitleri geçerliliğini yitirmiş, Türkiye’de satılan tüm arabalar yüzde 80’lik ÖTV dilimine dahil olmuştu. Bu tablo ‘yerli’ üreticilerin avantajını süratle ortadan kaldırdı ve ithalatın hissesini ağustosta rekor düzeylere taşıdı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) son bilgilerine nazaran, ağustos ayında satılan arabaların yüzde 78.1’ini ithal modeller oluşturdu. Böylelikle hem 2023 yılının hem de ağustos bazında son 7 yılın ithal araba rekoru kırılmış oldu. Araba satışlarında ithalatın hissesi Ağustos 2022’de yüzde 67.2, Ağustos 2021’de yüzde 55.4, Ağustos 2020’de yüzde 62.8 düzeylerindeydi. Son rekor yüzde 81’le Ağustos 2016’da kırılmıştı.
HAFİF TİCARİDE YÜZDE 66.7
2023 yılının ocak-ağustos periyodunda ise araba satışlarında yerli modellerin hissesi yüzde 31’e kadar geriledi. Geçen yılın tıpkı devrinde yerli üreticilerin hissesi yüzde 39 olarak gerçekleşmişti. Öbür yandan, Türkiye’nin değerli bir üretici pozisyonda olduğu hafif ticari araçlar alanında da yerli üretimin hissesi ağustos ayında rekor düzeyde geriledi. OSD datalarına nazaran, hafif ticari araç pazarında ithalatın hissesi ağustos ayında yüzde 66.7’ye yükseldi. Ağustos 2022’de bu oran sadece yüzde 49.1 olarak gerçekleşmişti. Bu ortada, hafif ticari araçlar alanındaki gerilemede Fiat’ın Doblo modelinin üretimine son vermesinin de tesiri var.
‘MATRAH’ FAKTÖRÜ
Ortaya çıkan tabloda rekor kıran talebin yanı sıra ÖTV matrah limitlerinin güncellenmemesi tesirli oldu. Zira, arttırılan matrah limitleriyle bilhassa Türkiye’de üretim yapan Fiat, Hyundai, Renault üzere markalara ilişkin arabalar yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik ÖTV dilimlerine girebiliyor ve tüketiciler ithallere nazaran daha ulaşılabilir fiyatlarla araç sahibi olabiliyordu. OSD Başkanı Cengiz Eroldu da, hususla ilgili yaptığı son açıklamada, “Tüm araçların 80’lik vergi dilimine mevzu olmasını eşit gelire sahip olmayan vatandaşların mobiliteye erişimi açısından uygun bulmuyoruz” tabirlerini kullanmıştı.
HAFTANIN ARABASI: PEUGEOT E-3008
PEUGEOT markasının yakın gelecekte yollarda olacak arabalarının birinci gösterimi niteliğindeki e-3008’e ilişkin resmi fotoğraflar paylaşıldı. Fastback çizgilerine sahip bir SUV gövde tipiyle karşımıza çıkan e-3008’de şoförün önünde yer alan tek bir geniş ekran bulunuyor. Yarın markanın Fransa’nın doğusunda yer alan Sochaux’daki tarihi fabrikasında tanıtımı yapılacak modelin birinci olarak yüzde 100 elektrikli, akabinde içten yanmalı versiyonları piyasaya sürülecek. Stellantis’in yeni jenerasyon “STLA Medium” platformunda yükselen birinci model olma özelliği de taşıyan PEUGEOT E-3008’in 700 kilometreye kadar elektrikli sürüş menzili sunması bekleniyor. Avrupa’nın en büyük ikinci segmenti olan kompakt SUV segmentinde ise rekabet giderek zorlaşıyor. Bu kapsamda, e-3008’in en yakın rakiplerinden birisi Renault’nun geçtiğimiz hafta Münih’teki IAA Mobility fuarında tanıttığı 620 km menzile sahip Scenic E-Tech olacak.
ÜRETİM 1 MİLYON ADEDE YAKLAŞTI
OSD’nin açıkladığı ocak-ağustos datalarına nazaran, otomotiv endüstrinin toplam üretimi geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 13 artarak 943 bin 609 adede, araba üretimi yüzde 21 artarak 599 bin 915 adede ulaştı. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 981 bin 897 adede yükseldi. Ticari araç kümesinde, yılın birinci 8 ayında üretim yüzde 2, ağır ticari araç kümesinde yüzde 27 artış yaşanırken hafif ticari araç kümesinde geçen yıla paralel seyretti.
SEKİZ AYDA 22.8 MİLYAR DOLAR İHRACAT
ULUDAĞ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) bilgilerine nazaran, otomotiv dalı ağustosta yüzde 21 artışla 2.7 milyar ihracata imza attı. Böylelikle bugüne kadarki en yüksek ağustos ayı sayısına ulaşan sanayi, yüzde 14.8’lik hissesi ile Türkiye ihracatında tekrar birinci sırada yer aldı. Bölümün birinci sekiz aylık ihracatı ise yüzde 17 artışla 22 milyar 802 milyon dolara yükseldi. OİB Yönetim Kurulu Lideri Baran Çelik, “Otomotivde fabrika bakımları ve yıllık izinlere karşın bugüne kadarki en yüksek ağustos ayı ihracat sayısına ulaştık. Binek arabalarda yüzde 50 artış olurken, ülkelerde de Almanya’ya yüzde 22, Fransa’ya yüzde 41 ve Birleşik Krallık’a yüzde 29 artış kaydettik” dedi.