LEFKOŞA – Kıbrıs Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ortasında geçtiğimiz günlerde imzalanan savunma işbirliği yol haritası, bölgede diplomatik tansiyonu yükseltti. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs bu gelişmeye sert reaksiyon gösterirken, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis tenkitlere karşı ülkesinin durumunu savundu.
KIBRIS CUMHURİYETİ’NİN YANITI
Ankara ve Kuzey Lefkoşa’nın, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ABD ile imzaladığı muahedeye reaksiyonlarını Kıbrıslı Rum başkan ve Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis yorumladı.
Cyprus Mail’in haberine nazaran, Hristodulidis, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs’tan gelen tenkitlere karşı ülkesinin durumunu savunarak “Kararlarımızı Türkiye belirlemez; ayrıyeten, kararlarımız Türkiye’nin yaptıklarına yahut yapmadıklarına bir reaksiyon teşkil etmez” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Hristodulidis, asıl değerli olanın ABD’nin jeostratejik ehemmiyete sahip bir bölgede Kıbrıs Cumhuriyeti’nin rolünü tanıması olduğunu vurguladı.
KIBRIS-ABD SAVUNMA YOL HARİTASI
Hristodulidis’in savunduğu yol haritası 9 Eylül Pazartesi günü Lefkoşa’da imzalandı. Yol haritası ABD ve Kıbrıs Cumhuriyeti ortasındaki savunma işbirliğini güçlendirmeyi hedefliyor. Kıbrıs Savunma Bakanı Vasilis Palmas, imza merasiminde bu adımın, iki ülke ortasındaki münasebetleri derinleştirme ve geliştirme taahhüdünün güçlü bir göstergesi olduğunu belirtti. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Wallander ise bu muahedeyi ikili savunma ilgilerinde kıymetli bir dönüm noktası olarak nitelendirdi.
Yol haritasının imzalanmasının akabinde, Kıbrıs ve ABD ortasında birinci sefer ‘Savunma ve Güvenlik Diyaloğu’ toplantısı gerçekleştirildi. Bu toplantıda iki ülke ortasındaki savunma işbirliğinin daha da geliştirilmesi için atılacak adımlar ele alındı. Görüşmelerde bilhassa siber güvenlik, terörle uğraş ve deniz güvenliği hususlarında işbirliğinin artırılması kararlaştırıldı.
TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS’TAN TEPKİ
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, imzalanan yol haritasını sert bir lisanla kınadı. İlgili açıklamada, “ABD ile GKRY ortasında savunma alanında işbirliğinin geliştirilmesi istikametinde bir yol haritası imzalanmasını kınıyoruz” tabirleri kullanıldı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı’nca bahse ait olarak yayımlanan açıklamada da ABD’nin Rum tarafına sunduğu ‘tehlikeli desteğin’ Doğu Akdeniz bölgesindeki istikrarları bozacak sonuçlara yol açacağı kaydedilerek, “Kıbrıs sıkıntısında artık açık bir taraf olarak gördüğümüz ABD’yi sağduyu ile hareket etmeye, bölgedeki hassas istikrarları değiştirme uğraşlarına son vermeye ve Kıbrıs konusundaki tarafgir tavrını sona erdirmeye davet ediyoruz” daveti yapıldı.
ABD, KIBRIS ÜZERİNDEN İSRAİL’E TAKVİYE SAĞLIYOR
ABD’nin Kıbrıs Cumhuriyeti ile imzaladığı yeni mutabakat ve Türk tarafının reaksiyonları, Washington’ın Kıbrıs üzerinden İsrail’e takviye ve savunma kalkanı sağladığı bir süreçte gündeme yansıyor. Mevzuyu pahalandıran Rum diplomatik kaynaklar Türkiye’nin son gelişmelere yansısının çok boyutlu bir biçimde kıymetlendirilmesi gerektiği görüşünde birleşiyor.
Kaynaklara nazaran, Ankara’nın son yansısı yalnızca Türkiye’nin ve Kıbrıslı Türklerin güvenliği ile alakalı değil. Daha geniş bir perspektifte, Ankara, ABD’nin kendisini dışlayan adımlarına Kıbrıs üzerinden reaksiyon veriyor. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin son gelişmeler ışığında bölgede merkezi rol oynamaya başlıyor olması ise Rum kaynaklara nazaran, Ankara’yı endişelendiriyor.