Rusya-Ukrayna savaşından sonra 100 doları aşan petrol fiyatları, son periyotta dünya ekonomilerindeki yavaşlama sinyalleriyle geri çekilmeye başlamıştı.
Dünyanın en büyük ikinci iktisadı Çin’de yaşananlar da bu geri çekilmeyi hızlandırdı. Çin’de koronavirüs olayları yine artarken, hükümet salgınla uğraş için önlemleri ve karantina tedbirlerini sıkılaştırdı. Bu durum ülkede protestoları beraberinde getirdi. Hem alınan önlemler hem de yaşanan protestolar Çin iktisadına yönelik sakinlik beklentisini artırdı.
Bunun sonucu olarak dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olan Çin’de petrol talebinin düşeceği beklentisi oluştu. Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 2.5 bedel kaybederek 81 dolara geriledi. Böylelikle varil fiyatı Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeyini görmüş oldu. Çin borsalarındaki satış dalgası tüm dünyayı negatif etkiledi. Alman araba üreticisi Volkswagen de artan olay ve kısıtlamalar nedeniyle Chengdu’daki fabrikasında üretimi durdurdu.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ekonomist Hikmet Baydar şu tabirleri kullandı: “Çin’deki Covid-19’un süratli bir biçimde yayılması ve buna karşı uygulanan önlemler büyümeyi kahra sokuyor. Çin’de büyüme beklentileri daha da aşağıya gidiyor. Olumsuz bir beklenti var. Bununla birlikte tabi ki gelecekle ilgili resesyon beklentileriyle talepte daralma olacağına yönelik dehşet petrol fiyatlarında gerilemeyi beraberinde getiriyor.
‘PETROLDE DEĞERLİ DAYANAK KIRILDI’
Çin’in sıfır Covid-19 siyaseti büyümeyi de aşağı istikametli etkileyecektir. Petrol ve petrokimya talebini azaltacaktır. Petrol beklentilerinin biraz daha aşağı gitme ihtimali artıyor. Petrolün 82-85 dolar bandı değerli bir takviyeydi, bu takviye kırılmış gözüküyor. Bunun da önümüzdeki devirde fiyatların daha da gevşeme ihtimalini artırıyor.
Uluslararası kuruluşlar petrol beklentilerini düşürerek fiyatları aşağı çekiyorlar. JP Morgan, bren petrolde 2023 yılı ortalama fiyatı 90 dolar olarak kestirim etti. 90 dolar beklentisi olunca kısa vadede fiyat yükselirse diye düşünenlerin alım yapmasının önüne geçmiş oluyor.
‘TALEP BEKLENTİSİ FİYATLARIN DÜŞME RİSKİNİ ARTIRIYOR’
Çin’de alınan sert önlemler önümüzdeki devirde küresel manada büyüme beklentilerini de olumsuz etkileyecektir. Daralma korkuları talebin de alacağı manasına geliyor. Petrol talebinin azalacağı beklentisi önümüzdeki devirde fiyatların daha da düşme riskini artırıyor.
ABD’NİN VENEZUELA’YA PETROL AMBARGOSUNU GEVŞETMESİ VE BİR ŞİRKETE ARAMA FAALİYETİ İÇİN YETKİ VERMESİ FİYATLARI DÜŞÜRÜR MÜ?
Çok sert düşüş yaptırmaz. Evvel petrolün bulunması lazım. Üretimin artıracağı beklentilerinin oluşması lazım. Bu haberler kısa vadede petrol fiyatlarını sert vurmaz. Kısa vadede petrol fiyatlarını daha çok talebin daralacağı derdi vurur. Bununla bir arada ABD zati petrol fiyatlarını düşürme konusunda net bir hal sergiliyor. OPEC son vakitlerde aldığı kararlarda ABD ile zıt düşmüştü. Lakin gördüğümüz kadarıyla talep korkusu petrol fiyatlarını aşağı çekecek üzere görünüyor.
PETROLDE SERT DALGALANMALARA HAZIR OLUN UYARISI!
Brent petrolün 83 dolar civarında dayanağı vardı burayı kırdı. Önümüzdeki süreçte 75 dolarlara kadar düşme ihtimali var. Ancak şunu söylemek lazım önümüzdeki süreç içerisinde petrolde çok sert dalgalanmalara hazır olmamız lazım. Piyasada trend hareketi yerine sert dalgalanmaların olduğu salınımları göreceğiz. ABD’nin petrolü düşürmeyi isteme sebebi Çin ve Rusya’ya yaptırım aracı olarak kullanmak istemesidir. Lakin OPEC ülkelerinin de buna direniyor olması karşı tarafta da fiyatları düşürmeme eğilimini artırıyor.
‘FİYATLARDA ÜST TARAFLI HAREKET BEKLEMİYORUM’
Brent petrol vadeli süreçlerinde fiyat yıl sonu prestijiyle bant olarak 89 dolar 69 dolar düzeyleri ortasında oynayabilir. Piyasada sert hareketler gözlendiğinden aralığı uzun tuttuk. Resesyon beklentileri olduğu için fiyatlarda üst taraflı bir hareket beklemiyorum.
OPEC YİNE ÜRETİM KISINTISI KARARI ALIR MI?
OPEC’in son üretim kısıntısı kararına ABD sert reaksiyon gösterdiği için ikinci bir karar alması bence biraz sıkıntı görünüyor. Önümüzdeki süreçte OPEC’in arz ile ilgili kısıtlayıcı ve artırıcı bir karar almasını açıkçası beklemiyorum beklemiyorum.”