Uzun yıllardır akademik camiayı meşgul eden ve milyonlarca liralık dala dönüşen tez yazdırma işi artık yapay zeka alanına kaydı. Kodlamadan şiir yazmaya, beste yapmaktan senaryolara kadar birçok hususta kısa müddette hazır metinleri önümüze seren sohbet robotları, tez hazırlama piyasasını da cezbetti. ChatGPT ve Bard üzere tanınan uygulamalar üzerinden bilhassa öğrenci ödevleri, makale ve tezsiz yüksek lisans projeleri yapılıyor.
Sayfası 100 ila 300 liradan yazılan tezlerde ise akademik danışmanlık ismi altında faaliyet gösteren firma yahut şahıslar, artık proje hazırlama işinde robotları kullanıyor ve buna nazaran öğrenciye teklif veriyor. Örneğin, insan elinden çıkan 60 sayfalık bir çalışma 10 bin liraya yazılıyorsa, robotların hazırladıkları 5 bin liradan alıcı buluyor. İnternet üzerinden görüştüğümüz birtakım ödev siteleri, bu biçimde bir hizmet verdiklerini açıkça lisana getiriyor. Bilhassa işi acil olan öğrencilerden talep aldıklarını söyleyen bir şirket yetkilisi, fiyatların sayfa sayısı ve müddete nazaran değiştiği bilgisini veriyor. Buna nazaran, ortalama 100 sayfalık bir tez 10 bin liraya hazırlanırken robotun hazırladığı 5 bin liraya alıcı buluyor.
Peki öğrenci neden yapmıyor diye soracak olursanız karşılığı hazır. Sohbet robotları muhakkak bir akademik metni oluşturuyor fakat onun tez yazım kılavuzuna nazaran düzenlenmesi ve içeriğinin toparlanması işi yeniden öğrenciye düşüyor. Bu noktada da firmalar devreye giriyor. Konu o denli bir noktaya gelmiş ki artık internetten motamot kopyalanan ödevler de robotlar tarafından cümleleri değiştirilerek özgün hale geliyor. Birçok üniversitede yasal alıntılama oranı yüzde 20. Öğrenciler rastgele bir internet sitesi, kitap yahut gibisi kaynağı kaynak göstermeden kullanamaz. Fakat artık bu durum değişiyor.
Kopyala yapıştır stili ödevler de turnitin isimli program sayesinde tespit ediliyor. İşte bu firmalar, yapay zeka aracılığıyla kelam konusu programa yakalanmamak için ödevleri değiştiriyor. İçerik yapay zeka robotları tarafından değişik bir hale geliyor. Böylelikle çalıntı tez aklanmış oluyor. ‘Yok artık’ dediren bu uygulamanın tarifesi ise 5 bin liradan başlıyor. Özel üniversitelerde sayılar dudak uçuklatıyor.
Tez A.Ş.’deki çıkarlar ise dudak uçuklatan cinsten. Yüksek lisans tezi için 20 bin lira, doktorada yazım işi 40 bin lirayı buluyor. Konuştuğumuz tez sitesi sahibi, bilhassa tezsiz yüksek lisanslarda öğrencilerin okula bir uğramadığını söylüyor. Bu son duyduklarımızdan sonra, doktora tezinin yüzde 80’ini yazmış biri olarak, ‘Vay benim emeklerim diyesim’ geliyor. Ancak nedense içimden bir ses, ‘Bırak bu işleri elini öpene 7 bin liradan satarsın’ diyor.