“Lagünün MR’ını çekmeye çalışıyoruz” diyen İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay, “Lagünün tabanında büyük dert var. Su kalitesi epeyce berbat. Kuşlar, balıklar vardı bunlar yok olmaya başladı. Biyolojik çeşitliliği kaybediyoruz. Alanın 1. Derece sit alanı ilan edilmesi, yapılaşmanın katiyen durdurulması lazım. Yoksa biz bu alanı kaybedecek üzere gözüküyoruz” dedi.
Küçükçekmece ve Avcılar ortasındaki Küçükçekmece Gölü’nün temizlenmesi ve kaybedilen biyolojik çeşitliliğin yine kazandırılması için ‘Küçükçekmece Lagününün Su Kalitesinin İzlenmesi’ projesi başlatıldı.
Haziran ayına kadar çalışmaların devam edeceği proje kapsamında, aktif ve sürdürülebilir bir onarım tekniği uygulanarak, kentin ortasında yer alan gölün eski sıhhatine kavuşturulması planlanıyor.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi ile Avcılar Belediyesi iş birliğiyle gerçekleştirilecek projeyi yöneten Deniz ve İçsu Kaynakları İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay, “Lagünün MR’ını çekmeye çalışıyoruz. Burada havalandırma, taban çamurunun uzaklaştırılması, tahminen de bir biyomanipülasyonla bunların art geriye uygulanabilecek teknikler uygulanabilir. Öncelikle taban çamuruyla ilgili ön plan yapmakta yarar var. Tabanda büyük bir atık yükü bizi bekliyor” sözlerini kullandı.
LAGÜNÜN MR’I ÇEKİLİYOR
Prof. Dr. Meriç Albay, Küçükçekmece Gölü’nün İstanbul’un ortasında çok kıymetli bir su kaynağı olduğunu belirterek, “Zamanla endüstrinin ve yeni yerleşimin oluşmasıyla milyonların üzerinde insanın durduğu bir yer. Sanayi atıklarını, evsel atıkları vererek kirletmişiz. Kentin ortasında bir yer ve titizlikle izlenmesi gereken bir alan. Avcılar Belediyesi birlikte çalışma teklifinde bulundu. Su kalitesinin izlenmesi emeliyle bir proje başlattık. Lagünün MR’ını çekmeye çalışıyoruz. Şu anda zahmet nedir? Tabanda hangi sıkıntılar var? Etrafta hangi problemler var? Bunları anlamaya çalışıyoruz. Aşağı üst 40-50 parametre ölçüyoruz” dedi.
SORUN 90’LARDAN BERİ YAŞANIYOR, EZA GİTGİDE BÜYÜYOR
Sorunun gitgide büyüdüğünü tabir eden Prof. Dr. Albay, şöyle konuştu:
*Düzelme manasında çok fazla bir şey yok. Biz bu sorunu 1990’lardan beri yaşıyoruz. Her yıl sistemli aralıklarla balık vefatları oluyor. En son 2 yıl evvel Mersin balığı bile öldü.
*Şehrin ortasındaki bu alanın ayrıntılı bir çalışmayla topluma kazandırılması elzem haline geldi.
*Restorasyon çalışmasına başlamadan evvel, mevcut su kalitesini ortaya koyup bunu Avcılar Belediyesi, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı’na, ilgili ünitelere iletmek istiyoruz.
*Şehrin ortasında bu türlü bir alanın bulunması, bu türlü bir alanın etrafında bu alandan faydalanmadan yalnızca bir su kitlesi olarak bakması beşere dokunuyor.
DİPTE 10 YILLARIN ATIKLARI VAR
*Buranın kente kazandırılması lazım. Burası B sınıfı bir sulak alan. Kuşlar, balıklar vardı, bunlar yok olmaya başladı.
*Bunu tekrar düzeltip, kente kazandırıp, su kültürünü yaratarak her şeyi geriye çağırabiliriz. O sudaki canlıları, ekosistemi yine kurabiliriz. Bu manada güzel bir onarım projesi olmadan, bu lagün düzelmeyecek üzere görülüyor.
*Daha evvelki tespitlerimize baktığımız vakit su kalitesi epeyce sorunlu. Çözülmüş oksijen ölçüsünden pestisit kirleticilerine, petrol atıklarına kadar yok yok.
*Ağır metal kirliliğine kadar her şey var. Bir kısmı tabanda birikmiş. Tabanda 10 yılların atıkları birikmiş.
*Bunların hakikaten elden geçirilip, topluma ve tabiata kazandırılması gerekiyor. Dünyada bunun çok örneği var, kolay değil ancak yapabiliriz.
CANLI MÜZEYİ BERBAT HALE GETİRMİŞİZ
*Şehrin ortasındaki bu canlı müzeyi hedefine uygun olarak kullanamadığımız için berbat hale getirmişiz. 1950’lerin sonunda 60’ların sonuna kadar, 20 ton balık avlanıyormuş.
*27 çeşidin üzerinde balık varmış. Şu anda 2-3 cinsten bahsediyoruz. Kaya ve kefal balıkları var. Balıkçılığın yapılmaması lazım. Su kalitesi epey makûs.
*Mikrobiyolojik bakımdan balıkçılığın muhakkak engellenmesi lazım. Denetim edildiğini düşünüyorum lakin, daha dikkatli olmak lazım.
*Halk sıhhati değer arz ediyor. Burası aslında 20-30 tıbbın barınıp üreyebileceği bir alan fakat, kirleticilerden ötürü artık barınma bahtı yok.
YÜZMEYE MÜSAADE VERİLMEMELİ
*Biz çok sık olmasa da yüzen beşerler görüyoruz. Burada katiyen bunun engellenmesi lazım, su hayli makus. Mikrobiyolojik olarak insanlarda birçok sıhhat sorunu yaratabilir.
*Şehrin ortasında bir yer, insanları denetim etmek de çok sıkıntı. O yüzden bir an evvel restore edilip, İstanbul’a kazandırılması lazım. Lagün üzerinde Sazlıdere Barajı yapıldı.
*En büyük tatlı su kaynağıydı, biraz su girdisi azaldı. Âlâ bir aktif su kalitesi idaresiyle, ben 10 yıla kadar lagünün kendine gelebileceğini düşünüyorum.
*Etkin, sürdürülebilir bir onarım tekniği uygulamak lazım. Bazen bir bazen birkaç teknik uygulayarak kente kazandırabiliriz
*Bu tabandaki atıkların alınması gerekiyor. Önemli bir atık ve ağır metal yükü bizi rahatsız ediyor. 5 metreden sonra oksijen yeterlice azalıyor. Burada havalandırma, taban çamurunun uzaklaştırılması, tahminen de bir biyomanipülasyonla bunların art geriye uygulanabilecek teknikler uygulanabilir.
*Öncelikle taban çamuruyla ilgili ön plan yapmakta yarar var. Tabanda büyük bir atık yükü bizi bekliyor. Oradan o yük alınmadan gölü sıhhatine, eski haline kavuşturmak biraz sıkıntı gözüküyor.
BİRİNCİ DERECE SİT ALANI İLAN EDİLMESİ LAZIM
*Şehrin ortasında bir çocuğun topu lagüne kaçırsa bile, bana nazaran elini o suya değdirmemesi lazım. Lagün mikrobiyolojik bakımdan dertli bir yer.
*Gizli de olsa, orada balık tutuluyor. Bunlar beşerler tükettiği vakit, halk sıhhatini tehlikeye atacağız. Biyolojik çeşitliliği kaybediyoruz. Orası kuş göçü yolu üzerinde, b sınıfı sulak alan. Bir sulak alanı kaybetmek, ülkemiz için beğenilen bir şey değil.
*Dünya biyolojik rezervleri için de büyük kayıp olur. Şu an kalan yeşil alanların 1. derece sit alanı ilan edilmesi lazım.
*Yapılaşmanın katiyetle durdurulması lazım. Yoksa biz bu alanı kaybedecek üzere gözüküyoruz. Kaybettik de, kazanma bahtımız var. Örneklemeye devam edeceğiz. Sonuçlar çıktıktan sonra hem belediye hem de bakanlıklarla paylaşacağız.
*Restorasyon tekniğini tartışıp, sonuca varacağız diye düşünüyorum.